Laparoskopia to nowoczesna, małoinwazyjna metoda wykonywania zabiegów chirurgicznych również wśród zwierząt bez konieczności wykonywania dużych ran. Może być wykonywana w celach diagnostycznych lub terapeutycznych.
Określana w języku angielskim jako chirurgia przez dziurkę od klucza, w znaczy sposób przewyższa tradycyjną chirurgię otwartą. Procedura zabiegu wymaga wykonania dwóch/trzech ran o wielkości 5 mm. Podstawowe
instrumenty służące do przeprowadzenia laparoskopii to laparoskop z kamerą oraz specjalistyczne narzędzia.
Porównanie laparoskopii względem chirurgii tradycyjnej:
Redukcja bólu wynikającego z wielkości ran chirurgicznych – większy komfort
pooperacyjny zwierzęcia
Mniej szwów = redukcja blizn
Szybsza rekonwalescencja
Laparoskopia na szeroką skalę jest wykorzystywana w weterynarii od niedawna. Operacje
laparoskopowe znajdują coraz szersze zastosowanie i w niektórych zabiegach mogą być
stosowane rutynowo. Szybki rozwój technik, które zaadoptowano do wykonywania u naszych
podopiecznych, znacznie poszerzył wachlarz zabiegów wykonywanych w chirurgii
weterynaryjnej. Jak wspomniano wyżej dzielimy je na diagnostyczne oraz terapeutyczne. Te
pierwsze polegają na małoinwazyjnej ocenie wnętrza jamy brzusznej, podczas której można
pobrać próbki do badań. Metody terapeutyczne umożliwiają przeprowadzenie wielu procedur
wykonywanych wcześniej w sposób otwarty m.in.: usuwania jajników suk i kotek, usuwania
jąder wnętrowskich, profilaktycznego przyszywania żołądka zapobiegającego skrętom czy
usuwania zmienionych zapalnie lub nowotworowo narządów.
W pewnych sytuacjach bezpieczne ukończenie operacji metodą laparoskopową jest
niemożliwe, wówczas zabieg musi być kontynuowany metodą otwartą.
Owariektomia
Jest to tzw. chirurgia jednego dnia – nie jest wymaga nocna hospitalizacja pacjenta po
zabiegu. Technika ta polega na trwałym pozbawieniu możliwości rozrodczych suki poprzez
usunięcie jajników i pozostawienie trzonu macicy. Zastosowana podczas tego zabiegu metoda
laparoskopowa jest szybsza, mniej inwazyjna oraz mniej bolesna w porównaniu z klasyczną
operacją. Procedura wymaga użycia dwóch dostępów chirurgicznych jednego optycznego,
drugiego roboczego. W badaniach wykonanych na dużych grupach pacjentów, nie wykazano
że pozostawienie macicy zwiększa ryzyko pojawienia się w przyszłości ropomacicza – gdyż
macica jest już „hormonalnie niezależna”. Przygotowanie do zabiegu laparoskopowego nie
wymaga wprowadzenia żadnych specjalnych restrykcji dla pacjenta oprócz standardowej
głodówki. Zabieg jest poprzedzany pełnym badaniem klinicznym pacjenta wraz z badaniem
krwi. Wspólną rzeczą z tradycyjną sterylizacją jest podobnie jak w przypadku medycyny
ludzkiej jest konieczność wyrażenia zgody na konwersję zabiegu. Postępowanie pooperacyjne
wymaga obserwacji zwierzaka przez właściciela w odstępie 2-3dni od zabiegu. W pierwszej
dobie po zabiegu pacjent powinien wrócić do normalnej aktywności oraz pobierania karmy.
Zabezpieczenie przez lizaniem ran obejmuje stosowanie kołnierza lub ubrania
pooperacyjnego. Właściciel raz dziennie musi oglądać rany oraz informować lekarza
prowadzącego o wszelakich nieprawidłowościach w wyglądzie rany. Zazwyczaj zakładane są
szwy, których nie trzeba usuwać – ulegają rozpuszczeniu.
Gastropeksja
Jest to technika adresowana do wszystkich ras psów powyżej 20 kg. Polega ona na wykonaniu
pod kontrolą laparoskopu przeszycia ściany żołądka do ściany jamy brzusznej w miejscu jego
fizjologicznego ulokowania. Po trwałym zrośnięciu się obu tych struktur ma ona
zabezpieczyć przez rozszerzeniem gazowym i skrętem żołądka, który bez natychmiastowej
reakcji właścicieli jest najczęstszą przyczyną nagłych zgonów wśród psów dużych ras.
Usuwanie wnętrostwa
Ta technika znajduje wykorzystanie u psów i kotów, u których jedno lub dwa jądra nie
zstąpiły do moszny i są ulokowane w jamie otrzewnowej. Po ich zlokalizowaniu, wykonuje
się kauteryzację naczyń krwionośnych i usuwa je na zewnątrz jamy brzusznej bez
konieczności wykonywania rozległych ran w okolicy prącia.
Usuwanie zmienionych zapalnie lub nowotworowo narządów
Podobnie jak w przypadku medycyny ludzkiej tak i w weterynarii z powodzeniem wykonuje
się laparoskopową resekcję woreczka żółciowego, nadnerczy, nerek a nawet zmienionych
płatów płuc.
Laparoskopia jak każda metoda chirurgiczna ma przeciwwskazania, które są omawiane
indywidualnie dla każdego pacjenta. Bezdyskusyjnie jest jedną z najbezpieczniejszych
technik chirurgicznych, gdyż powikłania po zabiegu laparoskopowym obserwuje się jedynie u
3% pacjentów.
Autor: dr n. wet. Michał Gnus
Przychodnia Weterynaryjna lek. wet. Zbigniew Gnus Grodzisk Wlkp.
https://przychodniagrodzisk.pl