W ostatnich latach coraz więcej kredytobiorców zastanawia się nad możliwością unieważnienia umów kredytowych opartych na wskaźniku WIBOR. W artykule przyjrzymy się podstawom prawnym takiego unieważnienia, potencjalnym konsekwencjom finansowym oraz aktualnemu orzecznictwu w tej sprawie. Zapraszamy do lektury, aby dowiedzieć się, jakie kroki można podjąć w tej kwestii.
Podstawy prawne unieważnienia umowy kredytowej opartej na WIBOR
Unieważnienie umowy kredytowej opartej na wskaźniku WIBOR może być uzasadnione obecnością klauzul abuzywnych, które rażąco naruszają interesy konsumenta. W szczególności, jeśli bank nie dostarczył kredytobiorcy pełnych informacji na temat mechanizmu ustalania WIBOR oraz ryzyka związanego z jego zmiennością może to stanowić podstawę do uznania takich postanowień za niedozwolone.
Przeczytaj również: Usunięcie WIBOR z umowy kredytowej – czy to możliwe?
Zgodnie z przepisami prawa bankowego, banki są zobowiązane do transparentnego informowania klientów o warunkach kredytu, w tym o sposobie ustalania oprocentowania. Brak spełnienia tego obowiązku może skutkować uznaniem umowy za nieważną. W praktyce sądowej zdarzały się przypadki, gdzie sądy eliminowały z umów kredytowych klauzule dotyczące WIBOR, uznając je za nieuczciwe i naruszające prawa konsumentów.
Konsekwencje finansowe unieważnienia kredytu z wiborem
Unieważnienie kredytu opartego na WIBOR niesie za sobą istotne konsekwencje finansowe dla obu stron umowy. Kredytobiorca może oczekiwać:
- Zwrotu odsetek – Bank zobowiązany jest zwrócić wszystkie odsetki naliczone na podstawie wskaźnika WIBOR, co może stanowić znaczną kwotę.
- Rozliczenia kapitału – Kredytobiorca musi zwrócić bankowi jedynie kwotę otrzymanego kapitału, bez dodatkowych kosztów.
- Zmniejszenia rat – W przypadku usunięcia z umowy jedynie wskaźnika WIBOR, oprocentowanie kredytu ogranicza się do marży banku, co prowadzi do obniżenia wysokości przyszłych rat.
Dla banku unieważnienie umowy oznacza:
- Utrata zysków – Brak możliwości naliczania odsetek opartych na WIBOR skutkuje znacznym spadkiem dochodów z tytułu kredytu.
- Obowiązek zwrotu – Konieczność zwrotu pobranych odsetek oraz innych opłat związanych z oprocentowaniem.
- Ryzyko prawne – Możliwość wystąpienia kolejnych pozwów ze strony innych kredytobiorców, co może prowadzić do dalszych strat finansowych.
Warto zauważyć, że unieważnienie umowy kredytowej może prowadzić do sytuacji, w której kredytobiorca korzysta z tzw. „darmowego kredytu”, spłacając jedynie pożyczony kapitał bez dodatkowych kosztów. Takie rozstrzygnięcia sądowe mogą stanowić precedens dla innych spraw dotyczących kredytów opartych na WIBOR.
Przegląd orzecznictwa dotyczącego unieważnienia kredytów opartych na WIBOR
W ostatnich latach obserwuje się rosnącą świadomość konsumentów w zakresie ryzyka związanego z kredytami opartymi na wskaźniku WIBOR oraz zwiększającą się liczbę pozwów przeciwko bankom. Choć orzecznictwo wciąż kształtuje się i trudno mówić o wyraźnej linii czy tendencji do uznawania klauzul zmiennego oprocentowania za abuzywne, pojawiają się już pierwsze wyroki przychylne kredytobiorcom. Przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z 22 stycznia 2025 r., w którym sąd unieważnił umowę kredytu złotowego, podkreślając, że bank nie dostarczył kredytobiorcom pełnych informacji na temat mechanizmu ustalania WIBOR oraz ryzyka związanego z jego zmiennością.
Podobne stanowisko zajął Sąd Okręgowy w Katowicach, który zawiesił pobieranie przez bank odsetek opartych na WIBOR, uznając, że kredytobiorcy nie zostali dostatecznie poinformowani o ryzyku związanym z tym wskaźnikiem.
Choć orzeczenia te nie tworzą jeszcze jednolitej praktyki sądowej, mogą świadczyć o rosnącym zrozumieniu problematyki przez sądy oraz o potrzebie dokładniejszego badania obowiązków informacyjnych po stronie banków. Dla kredytobiorców może to oznaczać realną szansę na skuteczne kwestionowanie umów kredytowych opartych na WIBOR – zwłaszcza w sytuacjach, gdy banki nie wywiązały się ze swoich obowiązków informacyjnych. Należy jednak pamiętać, że każde orzeczenie jest indywidualne i zależy od konkretnych okoliczności sprawy. Dlatego przed podjęciem działań prawnych warto skonsultować się z doświadczonym prawnikiem specjalizującym się w sprawach kredytowych.
Masz więcej pytań w temacie unieważnienia WIBOR-u – wejdź na https://rachelski.pl/wibor/
materiał partnera